902

Sarajevo: ik wist in eerste instantie niet zo goed wat ik er over moest schrijven. We hadden namelijk even iets over het hoofd gezien tijdens onze Balkan-trip: dat wij tijdens het suikerfeest in Sarajevo zouden zijn. Bosnië heeft drie grote geloven, maar de Islam is toch echt de grootste. Iedereen vertelde ons ‘wauw, wat een geluk, Sarajevo is één groot feest tijdens het Suikerfeest.’ En dat bleek dus… nouja, niet zo. Sarajevo is een fascinerende stad, met prachtige cultuur, en een gigantisch gapende oorlogswond. 

Toen wij er waren was het eigenlijk maar één verlaten bende. Overdag was het natuurlijk bloed, bloedheet. En dat in combinatie met de Ramadan betekende dat alle locals zich binnen opsloten. Op straat kwam je alleen andere toeristen tegen. ‘S avonds kwam de stad wel tot leven, maar waar wij de tweede avond (de avond van het Suikerfeest) een groot feest verwachten (dat werd ons immers voorgespiegeld), was er niets van dat. Het was nauwelijks drukker dan de avond ervoor.

De eerste dag deden we rustig aan: we gingen naar een heel heftig museum, struinden door het (superkleine) centrum en bekeken het uitzicht vanaf het gele fort. De tweede dag hoopten we nog een aantal plekken te bezoeken en een free walking tour te volgen, maar omdat het suikerfeest was, was iedereen vrij, en was er niets voor toeristen. Bummer. Uiteindelijk hebben we dus bij lange na niet alles uit ons tripje naar Sarajevo kunnen halen.

Gele fort

Tsja, het fort vond ik niet zoveel voorstellen, maar het uitzicht is super. Vanaf dit fort (wat gratis te bezoeken is en waar je overigens ook een drankje kunt drinken), heb je een verstrekkend uitzicht over de stad en omgeving. Prachtig. Het is een pittig klimmetje, maar dan heb je ook wat. Eenmaal boven op de berg was het alsof de lucht uit me geslagen werd. In de omgeving (zowel dichtbij als ver weg) telde ik wel vier of vijf gigantische begraafplaatsen, met allemaal witte kruisjes. Allemaal levens, jong en oud, die door een oorlog weggeslagen zijn uit Bosnië. Enorm intens.

Stadscentrum

Ik vond het stadscentrum van Sarajevo ontzettend leuk. Heel klein, met allemaal priegelstraatjes waardoor ik constant vergat waar ik nu eigenlijk was. Maar desondanks leuk. Er staan een aantal prachtige Islamitsche bouwwerken, en moskeeën, maar naar binnen ben ik dus niet geweest. De stad is oud en charmant, maar de sporen van de oorlog zijn ook echt nog zichtbaar. Hier en daar zijn huizen in complete vervalling geraakt, en ook de kogelgaten zijn op sommige punten niet te tellen. Het maakt van het centrum een heel karakteristiek geheel.

Sarajevo heeft dan ook een hoop meegemaakt in de oorlog. Er is lang om te stad gevochten, waarbij de stad aan alle kanen omsingeld was door de Serviërs, die de stad heftig onder vuur namen. In de heuvels rondom de stad werd met landmijnen gestrooid alsof het snoepgoed was. De enige manier om de stad te bevoorraden was een lange geheime tunnel onder de stad. De bevolking was zijn leven niet veilig, en kon zomaar door scherpschutters onder vuur worden genomen. Enorm intens als je daarover leert.

Brug van Franz Ferdinand

Één van de trekpleisters van Sarajevo, een zogeheten claim to fame. De eerste wereldoorlog, ken je die nog van de middelbare school? Een moordaanslag op prins Franz Ferdinand van Oostenrijk, betekende het begin van de Eerste Wereldoorlog. En waar vond die aanslag plaats? Bij een compleet nietszeggende brug in Sarajevo. Er is nog steeds weinig dat aan de aanslag herinnerd, op een herdenkingsplaat na. Het grappige is dat ik altijd wel gehoord heb dat de aanslag in Sarajevo plaatsvond, maar dat ik als kind nooit heb beseft dat dat zó zuidelijk en zo ver van Oostenrijk ligt. Zo zie je maar hè.

(hihi! Kijk dan een Nederlands opschrift op een Bosnische bus!)

Gallery 11/07/95

Zonder twijfel het meest indrukwekkende museum waar ik het laatste jaar ben geweest. Wat enorm intens. Dit museum gaat over de val van Srebrenica. De plaatsnaam was er eentje die bij mij, net als bij alle Nederlanders, in het geheugen gegrift staat. Er was geen jeugdjournaal dat plaatsvond zonder nieuws over Srebrenica, toen ik op de basisschool zat. Maar ik was nog veel te jong om te begrijpen wat het überhaupt was. Ik wist alleen dat er iets ergs was gebeurd in de oorlog. Om in het museum uit te vinden wat er nu écht was gebeurd die dagen in de zomer van 1995 was loodzwaar. Met een blok in mijn maag en tranen in mijn ogen bekeek ik de videos, en de foto’s die in de ruimte hingen. Ik ben er denk ik in totaal bijna drie uur binnen geweest, terwijl het zo’n kleine ruimte is.

Sushi San

We waren inmiddels al een flink eindje onderweg, en ik had ineens zin in sushi. Probeer dat maar eens te vinden in een land dat niet aan de oceaan ligt (op één dorpje na) als Bosnië. Er bleken in heel Sarajevo twéé sushitenten te zijn. En wij haalden sushi bij de meest centrale. Echt gezellig is het zaakje niet, dus wij aten het lekker op onze kamer. Prijzig, maar wel lekker.

Barhana

Weggestopt in een zijstraatje tref je een aantal terrasjes. Ik heb het zaakje er tegenover ook geprobeerd, maar waar je echt wilt zijn is Barhana. Een restaurant met heerlijk versgemaakt eten. Van traditionele gerechten tot pasta’s en pizza’s. Echt niet normaal lekker. En als ik mijn vriend moet geloven (ik ben niet binnen geweest, alleen op het terras) zie je bij binnenkomt meteen de keuken waar een oud vrouwtje staat te kokkerellen. Aanrader!

Ik hoop echt nog eens terug te gaan naar Sarajevo, misschien in de winter (dat lijkt me zo romantisch!) want ik heb door het Suikerfeest niet het idee gehad dat ik alles uit mijn bezoekje heb gehaald. Sarajevo: i’ll be back!

Ben jij in Sarajevo geweest?