Inhoudsopgave
Soms heb je heel hoge verwachtingen van bestemmingen, en vallen die echt gigantisch tegen. Florence is er zo eentje. Ik had Florence expres als laatste bewaard tijdens mijn reis door Toscane in Italië, en dacht dat ik het helemaal geweldig zou gaan vinden. Een stad vol prachtige grote monumenten, romantiek en kunst. En toen ik er was, vond ik het zó’n gigantische domper.
Ik heb nog even getwijfeld wat ik nou over Florence zou schrijven. Ik krijg namelijk altijd een flinke portie kritiek als ik schrijf dat ik iets níet leuk vond. Maar daar ga ik me niet door laten tegenhouden, niet iedereen kan over alles positief zijn. En ik vind dat jullie altijd recht hebben op mijn eerlijke mening. En om eerlijk te zijn? Ik vond Florence echt een waanzinnige tegenvaller, en dit is waarom…
Overtoerisme ten top
Ik ben als tiener ooit al eens in Florence geweest, en er zijn maar twee dingen die ik me daarvan kan herinneren: dat ik de kathedraal zo prachtig vond, en dat cola superduur was op de terrasjes rondom de Duomo. Haha.
Wat ik me zeker niet herinner is dat het extreem druk was toen wij er waren. En aangezien ik tiener was, moet ik daar in het hoogseizoen zijn geweest. Hartje zomer.
Dit keer was ik er half juni. En hoewel ik geen illusies had over dat de stad lekker rustig zou zijn, ging ik er van uit dat het hoogseizoen nog niet écht aangebroken was, dus dat het qua drukte misschien ook nog wel mee zou vallen. Bovendien was ik net in Milaan, Lucca en Verona geweest waar het helemaal niet zo heel druk was met toeristen. In Cinque Terre wel, maar ja… dat is Cinque Terre.
Florence was nog erger.
Misschien was ik naïef. En ik had sowieso beter research moeten doen, en me meer moeten voorbereiden. That’s on me.
Selfiestick safari
Maar wat was het godvergeten druk in Florence. Ik denk dat ik nog nooit zoveel toeristen in een stad heb gezien als daar. Ik schrok er gewoon echt van. Het was een constante slalom om poserende toeristen en selfiesticks te ontduiken.
Het was ellebogenwerk om Ponte Vecchio over te komen. De rijen voor beroemde musea kronkelen over de historische pleinen, en de wachtrij voor de Duomo was maar liefst twee uur (!) lang. De winkelstraten waren vooral een opeenstapeling van winkels die souvenirs en plastic hebbedingetjes verkochten. Ik vond het echt verschrikkelijk.
Op zich mag de populariteit van Florence geen verrassing zijn natuurlijk. Het is een prachtige UNESCO-werelderfgoed stad, vol dromerige palazzo’s en één van de meest bijzondere kerken ter wereld. Florence is bovendien de geboorteplaats van de renaissance. Geen enkele beroemde Italiaanse schilder ontbreekt hier. Maar het Florence dat toeristen graag willen zien, bestaat niet meer. Het is ten onder gegaan aan zijn eigen populariteit.
De stad worstelt om het toerisme aan te kunnen. De grootste problemen komen door de eendagstoeristen, die op een excursie van een cruiseschip komen, bijvoorbeeld. Ze komen in gigantische getallen, en dragen relatief weinig bij aan de stad. Locals geven aan grote problemen te hebben met hun gedrag. Ze hebben weinig respect voor de stad, laten vuilnis achter en beschadigen soms de gebouwen. Veel toeristen lijken meer interesse hebben in een foto van zichzelf in Florence, dan in het daadwerkelijk bewonderen van de stad.
Florence is er nog niet precies over uit hoe ze kunnen omgaan met deze toeristen. Er wordt gesproken over een mogelijke “entreeprijs” om de stad te mogen betreden, zoals Venetië ook een toeristenbelasting vraagt, en Cinque Terre inmiddels met de “Cinque Terre pas” werkt om toerisme te reguleren. Ook zijn er flinke boetes als je bijvoorbeeld picknickt op de stoeprand of de treden naar een winkel. Maar of dat helpt? Ik betwijfel het.
Wat kunnen we aan overtoerisme doen?
Ik vind dit echt een heel moeilijk verhaal, want ondanks dat ik moeite had met deze gigantische drukte, ben ik natuurlijk ook gewoon toerist. En sterker nog, als reisjournalist draag ik misschien zelfs bij aan deze drukte met mijn artikelen. Ik ben me heel bewust van deze verantwoordelijkheid. Het is iets waar ik vaak over nadenk en nog geen antwoord op gevonden heb. Moeten we bijzondere bestemmingen dan maar helemaal niet meer bezoeken? Dat lijkt me ook niet helemaal realistisch.
Ik probeer in ieder geval eerlijk te schrijven over de bestemmingen die ik bezoek, en verantwoordelijk advies te geven. Maar er zit gelukkig ook een gouden randje aan dit verhaal. Want mijn beste tip voor Florence is ook nog eentje die de druk op de stad iets verlicht: ontsnap het stadscentrum, en geniet van de rust in de omliggende wijken. Dáár vond ik het namelijk wel heel fijn.
Wij verbleven in een heerlijke statige villa op een heuvel net buiten Florence. We aten bij lokale restaurantjes waar het stukken minder druk was. En mijn fijnste momentje in heel Florence was in alle rust een dutje doen in een park.
Dus ondanks dat mijn algehele ervaring met het stadscentrum negatief was, heb ik wel heel fijne momentjes gekend. Ik deel hieronder mijn beste Florence tips.
Mijn tips voor Florence:
- Ga zo veel mogelijk buiten het hoogseizoen. Ik heb gehoord dat het in de wintermaanden wel iets minder druk is (al schijnt het altijd druk te zijn).
- Als je gaat, regel dan ruim van te voren je entreekaartjes voor bezienswaardigheden, aangezien je anders úren in een rij staat. Ik overdrijf niet.
- Heb respect voor de stad. Ga niet zomaar ergens zitten picknicken, ruim je rommel op, en toon interesse in de stad en zijn bijzondere geschiedenis.
- Behandel de lokale bevolking met geduld en vriendelijkheid. Toen ik zag hoe gestresst mijn ober was, was ik extra vriendelijk tegen hem. Hij ontspande zichtbaar. Als je elkaar met geduld en menselijkheid behandelt, wordt iedereen daar gelukkiger van. Iedereen wil zich mens voelen.
- Ontsnap de stad, en zie wat van de omgeving. Ik vond Lucca bijvoorbeeld een erg leuke stad, en die was hartstikke rustig toen ik er was. Huur een auto of ga met de trein.
LEES OOK: Wat te doen in San Gimignano, Toscane: een reisgids!
De leukste restaurant in Florence
- Osteria dell Olio zit om de hoek van de Kathedraal en is een prima plekje voor een betaalbare en lekkere lunch.
- Trattoria 4 Leoni zit aan een rustig pleintje in het centrum, en serveert heerlijke traditionele gerechten. Ik at een heerlijke lasagne.
- Pizzeria Antica Porta is een leuk pizzazaakje net buiten het centrum waar je de keuze hebt uit tientallen heerlijke pizza’s.
- Serre Torrigiani in Piazzetta is de perfecte plek om aan de drukte te ontsnappen in Florence, waar we per ongeluk terecht kwamen. Het is namelijk een super leuke urban garden met een bar, en heerlijke muziek, verstopt achter de hoofdstraat van Florence.
- La Terazza del Principe is mijn absolute tip. Het Siciliaanse restaurant ligt buiten de stad, op een heuvel, en heeft het allerbeste uitzicht over de stad. Wij zagen de zon zakken achter de stadsmuren, prikten in onze verse tomatensalade en pasta’s, nipten aan een glas wijn en voelden ons zo intens gelukkig! Super romantisch.
Mijn romantische hotel tip: Villa Nardi
Boek een hotel buiten het centrum om echt even los te komen van de drukte. Wij verbleven in het prachtige Villa Nardi. Een geweldig landhuis uit 1850 waar je ’s ochtends in de tuin ontbijt, en vanaf het balkon de zon onder ziet gaan achter de Duomo. Het ligt op zo’n twintig minuutjes lopen naar het centrum.
Ik weet dat dit niet mijn standaard artikel is over een bestemming, maar wel een belangrijke boodschap om te verkondigen. Overtoerisme maakt dingen kapot. En hoewel we er op dit moment nog geen antwoord op hebben kunnen we er óf voor kiezen om plekken als Florence niet (in het hoogseizoen) te bezoeken, óf ons als betere toeristen te gedragen.
Hoewel mijn algemene ervaring met Florence negatief was, heb ik wel wat positieve momentjes gehad, en die heb ik hierboven in de tips gedeeld. Dus ik hoop dat als jij gaat, dat je dan een veel leukere tijd hebt dan ik! Veel plezier!
GA LIEVER NAAR: Lucca, Toscane: Wat te zien en doen tijdens één dag (+restaurant tips)
9 reacties
Heel herkenbaar! Wij waren begin April in Florence (ook in combinatie met Cinque Terre) en het was daar idd drukker dan bij Cinque Terre zelf (waar ik juist had verwacht dat het het drukst zou zijn). Het was echt niet leuk meer! Buiten de stad zijn we naar een mooie botanische tuin gegaan en dat was eigenlijk mijn meest favoriete moment van Florence. Maar verder… leek het wel bijna een soort Disneyland.
Wat mij betreft ook zeker goed om er over te schrijven. Ik had weinig verwachtingen van Florence maar dan nog viel het me erg tegen…
Blij dat jij je er ook in herkent, en dat ik niet de enige ben. Die botanische tuin klinkt heerlijk!
Heel dubbel, ik krijg ook de neiging om heel hard te roepen dat je er niet heen moet gaan, om de stad te redden… Wij sliepen in een prachtig huis in de heuvels, en kregen fantastische tips van de eigenaar – voor intimi – zodat we èn de locals konden steunen èn geweldig lekker aten in verborgen tentjes… Zoiets dan maar?
Wat zonde… Kan Florence dan niet de grote cruiseschepen weigeren? I mean, als die lui toch niet veel aan de stad toevoegen…
Het is meestal zo (bij Florence vast ook wel), dat die cruiseschepen een bedrag betalen aan de stad om te mogen bezoeken. Dus het gaat er in dat geval meer om: wil de stad Florence dat geld weigeren? De meeste steden vinden dat toch té aanlokkelijk :-)
Ohh ik had dus precies hetzelfde! Ik had zo’n zin in Florence en het ook tot het laatste bewaard. En ik heb het er ook niet naar mijn zin gehad! Misschien wel iets met te hoge verwachtingen, want voor Venetië voelde ik niks maar m’n reisgenootje wilde er graag heen, en uiteindelijk had ik spijt dat we er niet een extra nachtje hebben gedaan (ipv Florence). Lastig, maar ik wil wel graag terug om meer van Toscane te zien!
Same same! Ik vond Venetië uiteindelijk veel leuker, ook al was dat ook zo druk, omdat je daar nog meer plekjes had in de zijstraatjes waar het gewoon rustig was.
Ik vind Firenze een prachtige stad en ben er ook al verschillende keren geweest. Het is één van mijn favoriete steden in Italië. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik me ook niet ongelofelijk stoor aan de grote massa toeristen en de manier waarop velen onder hen met al die mooie bestemmingen omgaan. Je afval overal achterlaten, op monumenten je naam neerschrijven, … dat kan gewoon écht niet door de beugel! Respect hebben voor de plaatsen (en inwoners ervan) die je bezoekt vind ik echt zó belangrijk! Bovendien vind ik het vreselijk dat het vandaag de dag de trend is dat mensen op reis gaan, gewoon om te kunnen zeggen ‘Kijk, ik ben hier geweest’ in plaats van er echt interesse voor te hebben. Alsof alles tegenwoordig een checklist moet zijn waar we ‘om ter meest’ van moeten kunnen afvinken! Ik heb het ook soms moeilijk met het feit dat wij als reisbloggers eigenlijk een beetje bijdragen aan het massatoerisme, zeker als we dan nog eens prachtige, ongerepte, rustige plaatsen die nog niet overrompeld worden door toeristen gaan ‘promoten’… Ik vind het enorm dubbel.
Ik snap je! Het is ook absoluut iets waar ik regelmatig over nadenk. Toerisme brengt natuurlijk ook veel goeds met zich mee, juist voor de onontdekte plekken die daarmee ineens extra inkomstenbronnen hebben. Maar de balans is zo instabiel, het slaat snel door naar de verkeerde kant. Het is in ieder geval goed dat we er bewust van zijn!