Berlijn bezienswaardigheden: 17 tips die je niet mag overslaan tijdens je stedentrip

3,6K

Berlijn: een bruisende stad met een beladen geschiedenis. Een ruwe parel, waar je soms écht even verder moet kijken dan de buitenkant om te zien wat te stad echt bijzonder maakt. Ik ben er nu een paar keer geweest, en mijn favoriete aspect van Berlijn zijn niet eens de mooie bezienswaardigheden, maar de ziel van Berlijn: relaxed, liefdevol en alles is mogelijk. In dit artikel deel ik mijn tips voor wat te doen in Berlijn tijdens jouw stedentrip. Dit zijn bezienswaardigheden die je niet mag missen.

Brandenburger Tor

Deze monumentale poort is één van de iconen van Berlijn, en eentje waar ik toch eigenlijk altijd even langs ga als ik toch in Berlijn ben. De poort stamt uit het einde van de achttiende eeuw, en was een stadspoort. Het is de enige overgebleven stadspoort in Berlijn. De Brandenburger Tor raakte tijdens de Tweede Oorlog ernstig beschadigd. Burgers aan beiden kanten van Berlijn kwamen na het eindigen van de oorlog bij elkaar om de poort te restaureren.

Tijdens de Koude Oorlog werd er vlak achter de Brandenburger Tor de Berlijnse muur gebouwd, waardoor het niet langer als poort kon dienen. Het bijzondere bouwwerk belandde in niemandsland. Eind 1989, na de val van de muur, werd de poort weer geopend. Sindsdien staat de Brandenburger Tor bekend als hét Berlijnse teken van verbroedering. Het is er trouwens bijna altijd druk met toeristen. Je vindt de poort tussen Unter der Linden en de Tiergarten. Op een steenworp afstand vind je ook de Reichstag!

Reichstag

De Reichstag is het herkenbare klassieke parlementsgebouw van de Duitse regering. Sinds 1999 zetelt het parlement hier. Het eclectische gebouw kent een glazen koepel op het dak die je kunt bezoeken. Ik vind het echt een tof gebouw, die combinatie van dat klassieke met een bijna futuristische bol op het dak.

Kaartjes zijn gratis, maar je moet wel (online of ter plekke) een tijdvak reserveren. Dit kan bij het loket tegenover de Reichstag, maar ik zou je aanraden dat van tevoren online te doen zodat je niet heel lang in de rij hoeft of teleurgesteld wordt omdat je ideale tijdvak al uitverkocht is. Zorg dat je op tijd aanwezig bent voor de securitycheck, en dat je je identiteitsbewijs bij je hebt (je bezoekt een overheidsgebouw en dit is verplicht!). Het bezoek komt met een super interessante audiotour, en je hebt echt een prachtig uitzicht over de stad vanuit de koepel. Aanrader!

Alexanderplatz

Echt een pareltje is het niet, maar wij verbleven er dichtbij in de buurt dus dan valt het niet te missen: Alexanderplatz. Het is een groot plein met veel winkels, restaurants en een belangrijk metrostation. Bovendien tref je er de Fernsehturm, en het Kaufhaus. In de buurt scoor je overal goedkope hotdogs. (Belangrijk om te weten). Dit plein kent trouwens zijn oorsprong als markt, en werd in 1805 naar Tsaar Alexander I van Rusland genoemd. Dat het plein zo lelijk is, komt doordat het in de Tweede Wereldoorlog ernstig verwoest werd bij bombardementen, en daarna in traditionele DDR-stijl herbouwd werd, waarbij het meer om praktisch nut ging dan om het uiterlijk.

Holocaust monument

Één van de mooiste en meest indrukwekkende monumenten in de stad is toch wel het holocaust monument. Ik ga er altijd even naartoe als ik in Berlijn ben, om even stil te staan bij de duistere kanten van de mensheid, en als herinnering aan hoe belangrijk compassie en liefde zijn. Het monument uit 2005 bestaat uit 2710 grijze betonblokken met verschillende hoogtes, en dient ter herdenking van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onder het monument is een expositieruimte, maar helaas was die gesloten toen ik er was.

Als ik je één ding mee mag geven: gedraag je alsjeblieft respectvol bij dit monument. Het is niet je persoonlijke fotostudio. Een uitgebreide photoshoot voor Instagram is hier niet oké.

Tiergarten

Mijn favoriete park in Berlijn is het gigantische Tiergarten. Het park is met zijn 210 hectare een flink stuk groter dan bijvoorbeeld Hyde Park in Londen. Wel is het zo dat er een aantal wegen doorheen lopen. Ik ben er altijd graag, al is het soms wel een beetje treurig in de wintermaanden. In de zomermaanden lijkt dit me helemaal prachtig.

De aanleg van het park stamt uit 1527, en de naam stamt van het feit dat er vroeger wild werd losgelaten waar de lokale vorsten op jaagden. Dit was eigenlijk hun privé jachtgebied. Het was uiteindelijk Frederik II van Pruisen, die een hekel had aan jagen, die in 1742 de architect opdracht gaf om de omheining om het park te verwijderen en het park om te toveren tot een landschapstuin. Inmiddels doet het me enorm denken aan een bos, en vind ik het altijd moeilijk om voor te stellen dat ik me nog steeds in het drukke centrum van Berlijn bevind!

Topographie des Terrors

Berlijn heeft een aantal indrukwekkende musea (check het Museumsinsel -> het museumeiland), maar de meest bijzondere vond ik de Topographie des Terrors. Wat een waanzinnig museum. Ik kwam het museum per ongeluk tegen, toen ik met mijn opa op weg was naar Checkpoint Charlie. Ineens zagen we lange stukken muur staan, en iets dat eruitzag als een museum. Bij nadere inspectie bleek het museum te gaan over de Tweede Wereldoorlog, en wilde Opa het graag zien (ik ook, trouwens).

Ik wist niet goed hoe hij erop zou reageren, aangezien hij de oorlog zelf heeft meegemaakt natuurlijk. Maar hij was erg onder de indruk, voornamelijk over hoe open de Duitsers over het oorlogsverleden waren. Voor mij niet meer dan normaal, maar hij komt uit een tijd waarin het verzwegen werd uit schaamte.

Als je in Berlijn bent is dit mijn top-tip. Het documentatiecentrum is gebouwd op de plek waar ooit het Gestapo-hoofdkwartier stond. Erg indrukwekkend (gratis!) museum dat voornamelijk draait om de herdenking van de gruwelijkheden van de SS.

Fernsehturm

Hij blinkt in het zonnetje en verdwijnt in de mist. Pontificaal op de Alexanderplatz staat hij: de Fernsehturm. Met zijn 368 meter hoogte is het één van de hoogste gebouwen van Europa, en sowieso het hoogste gebouw in Berlijn. Naast dat het een televisietoren is, is het ook het belangrijkste icoon aan de Berlijnse skyline. Helaas gesloten toen ik er met opa was, maar ik ben er een aantal jaar terug ook in geweest, en het uitzicht is echt bijzonder.

De Fernsehturm werd gebouwd tussen 1965 en 1969 en stond toen in Oost-Berlijn. Bovenin de bol vind je niet alleen een uitkijkplatform maar ook een langzaam ronddraaiend restaurant. Je kunt hier skip the line tickets kopen voor een bezoekje aan het uitzichtplatform.

Checkpoint Charlie (museum)

Het museum Haus am Checkpoint Charlie wordt ook wel het Mauermuseum genoemd, en gaat over alles omtrent de Berlijnse Muur en Koude Oorlog. Het museum stamt al uit 1962, trouwens, en zit sinds een jaar later op deze locatie aan de Friedrichstrasse. Hier vlakbij was het Checkpoint Charlie, de beroemdste grenspost tussen Oost- en West-Berlijn.

De eerste keer dat ik Berlijn bezocht (ik was vijftien) was ik waanzinnig onder de indruk van het Checkpoint Charlie museum. Ik weet nog dat ik bijna moest huilen. Hoe er vluchtwagens en machines stonden, die of écht gebruikt waren bij ontsnappingspogingen over de muur tussen Oost- en West-Berlijn en replica’s, die je even het gevoel waren er echt te zijn. De laatste keer dat ik er was vond ik het museum eigenlijk tegenvallen. Ja, het was interessant, maar ontzettend verouderd, met vergeelde informatieborden aan de muur. Zoveel letters dat het je jaren kost om alles te lezen. En het is vrij prijzig… dus ik ben een beetje in dubio. Nog steeds enorm interessant, dat wel.

Een replica van het officiële checkpoint vind je trouwens er vlak naast, en is in mijn mening echt een gênant toeristencircus.

East Side Gallery

Meest onverwacht hoogtepunt van de trip was toch wel de East Side Gallery, die ook opa enorm tof vond. En dat vond ik dan weer mooi, want de kilometer muur is gedecoreerd met allerlei graffitikunstwerken van kunstenaars. Vol bewondering liepen we erlangs. Heel inspirerend en tof om te zien.

De East Side Gallery is het langste nog overgebleven stuk Berlijnse muur. Het gaat om ruim 1.3 kilometer aan muur die kleurrijk versierd is met kunstwerken van 118 kunstenaars van over de hele wereld. Zo’n beetje alle street art heeft een politieke boodschap. Ook wel tof: het is de langste openlucht-galerie ter wereld.

Unter der Linden

Dit is volgens mij de bekendste boulevard van Berlijn. Niet gek ook, want je kunt van de Brandenburger Tor helemaal de straat aflopen naar de Alexanderplatz. Een leuke wandeling die ik al meerdere keren gemaakt heb. In de lente en zomer schijnt de laan prachtig te zijn vanwege de bomen die in bloei zijn (al zijn dit geen Lindenbomen, trouwens). Trek wel goede wandelschoenen aan want het is twee kilometer wandelen. Mijn favoriete bezienswaardigheid in Berlijn vind je aan deze laan: de Berliner Dom.
De straat is al sinds de zestiende eeuw een belangrijke aanvoerweg in Berlijn, toen het de Berliner Stadsschloss met de Tiergarten verbond. De Stadtschloss bestaat overigens niet meer: die werd na de oorlog door de DDR verwoest.

Berliner Dom

Als je even niet oplet op de ‘Unter der Linden’ dan loop je pontificaal tegen de gigantische Berliner Dom aan. Voor €7 euro mag je de kerk bezoeken, en zie je de graven van voormalig koningen en koninginnen. Blijkbaar een stressvolle baan, want oud werden de meesten niet. Je kunt overigens de kerk ook beklimmen, en van het bijzondere uitzicht vanaf de koepel genieten.

De Berliner Dom is één van de belangrijkste kerken in Berlijn, en mijn favoriete gebouw in heel Berlijn. Het neobarokke gebouw ziet er trouwens wel veel ouder uit, dan het is. Hoewel er in 1750 al een Dom stond op dezelfde plek, stamt de huidige kerk uit de periode 1894-1905. Het raakte in de Tweede Oorlog zwaar beschadigd, maar is sinds 1992 weer volledig gerestaureerd. Wist je trouwens dat het onderhouden en draaiende houden van de kerk maar liefst 15.000 euro PER DAG kost?

Slot Charlottenburg

Het is even uit de richting, maar bleek een van de leukste dingen die we in Berlijn deden: naar Slot Charlottenburg. Het barokke gebouw werd eind zeventiende eeuw gebouwd door Frederik I als vakantiehuis voor zijn vrouw Sophie Charlotte, die er helaas maar een paar jaar van kon genieten. Overigens werd het paleis pas na haar dood naar Charlotte vernoemd, als eerbetoon. Je kunt via een audiotour het hele kasteel bezoeken, en dat zou ik je zeker aanraden. ZO waanzinnig interessant. Elke kamer wordt toegelicht, en het is allemaal zo veel mogelijk ingericht zoals het er vroeger ongeveer moet hebben uitgezien. Aanrader!

Als je er in het voorjaar of zomer bent is het ook een goede tip om de kasteeltuinen te ontdekken. Het park van 55 hectare is, in tegenstelling tot het slot, gratis te bezoeken.

Potsdamer Platz

Potsdamer Platz is een van de bekendste pleinen in het centrum van Berlijn, met veel hoogbouw, waar je in de winter een leuk kerstmarktje aantreft. Het plein is niet echt een pareltje, maar staat bekend om zijn vele theaters en bioscopen. Ook kun je op de stoeptegels nog zien waar ooit de Berlijnse muur stond, dwars over het plein heen (je vindt er nog een aantal panelen). Wist je trouwens dat dit plein de eerste plek in Europa was met verkeerslichten?

Ontdek de hofjes van Berlijn: Häckesche Höfe en Heckmann-Höfe

Een onontdekt wondertje, recht achter de Hackescher Markt: de Häckeshe höfe. Dit zijn de binnenpleintjes van een aantal gebouwen. Als je onder de poort doorgaat van het jugendstilgebouw kom je terecht in een andere, stillere, sprookjesachtigere wereld. Erg leuk om door heen te dwalen. Je vergeet even dat je midden in een wereldstad staat. Überhaupt vind ik dit iets heel leuks aan Berlijn, dat er vaak achter een rij gebouwen zo’n pleintje verscholen gaat. Mijn favoriet is denk ik de even verderop gelegen rustigere Heckmann-Höfe, waar je een prachtig uitzicht hebt op de glanzende koepel van de Neue Synagoge.

Fietsen in Berlijn

Iets anders wat heel leuk om te doen in Berlijn is fietsen. Een leuke manier om de stad op een andere manier te ontdekken. Ik deed een fietstour met Berlin on Bike, die je in 2/3 uur langs de belangrijkste bezienswaardigheden neemt. Er zijn verschillende tours die je meenemen langs bijvoorbeeld de Berlijnse Muur, of juist alternatieve wijken in, waardoor je veel leert over de geschiedenis van de stad. Ik vond het superleuk!

Geniet van de wellness in Berlijn

Na het fietsen is er een perfecte manier om jezelf te belonen: met de sauna! Ik ga helemaal niet zo vaak naar een wellness centrum, dus toen ik uitgenodigd om Vabali Spa Berlin te ontdekken, ging ik gretig akkoord. Totdat ik erachter kwam dat het een textielvrije gelegenheid was, haha. Dat was even wennen! Maar uiteindelijk wen je daar echt zo aan, en heeft het ook wel iets bevrijdends. Vabali is een prachtig wellnesscentrum in Balinese stijl, met meubels die in Bali geproduceerd zijn. Er zijn verschillende sauna’s, zwembaden, jacuzzi’s… het was echt een klein paradijsje. Ik voelde me na een week rondrennen door Berlijn echt helemaal ontspannen, en mijn huid was súperzacht na een sauna-ervaring met sinaasappelscrub. Dikke tip!

Uitgaan in Berlijn

Mocht je trouwens nog een leuke plek voor uitgaan zoeken, dan kan ik je Mensch Meier aanraden. Je moet er natuurlijk van houden, en voor mij was het ook de eerste keer, maar ik vond het supertof om eens meegemaakt te hebben. Het zit in een soort vervallen fabriekshal, en heeft verschillende ruimtes met diverse genres muziek. Voordat je binnengaat moet je trouwens de camera van je telefoon afplakken. Echt een bizarre ervaring, haha, en toen ik om vier uur ’s nachts op de pompende monotone technotonen stond te dansen voelde ik me wel even alsof ik peak Berlijn had bereikt. Maar wat heb ik genoten van die nacht . Berghain schijnt trouwens de meest beroemde club te zijn in Berlijn, dus die is mogelijk ook het checken waard.

• 

• 

Hoe kom je in Berlijn? Trein vs vliegtuig

In zes uur ben je er met de trein van Deutsche Bahn, al zou ik in het vervolg denk ik vliegen. Ik vond het toch wel erg lang, de netwerkverbinding was op grote stukken van de rit erg slecht, en de treinen waren bij lange na niet zo goed als bijvoorbeeld de Eurolines of de Thalys (en ik reisde zelfs in eerste klas!). Maar goed: het is wel een stuk beter voor het milieu natuurlijk en als je vlakbij de grens woont een goed idee om gewoon de trein te pakken!

• 

• 

Berlin CityTourCard

Als je veel musea en attracties wilt bezoeken, dan kan ik je de Berlin CityTourCard (ook gratis openbaar vervoer!) van harte aanraden. Ik ontving er zelf een van VisitBerlin om de stad zo uitgebreid mogelijk te kunnen ontdekken voor jullie.

Al met al vond ik Berlijn erg leuk als stedentrip bestemming, en ik vond het ook verrassend hoeveel er te zien is in de stad. Ik had dat eerlijk gezegd anders verwacht omdat zoveel natuurlijk verwoest was in de stad. Maar mocht je nog een leuke bestemming zoeken voor een weekendje weg? Denk eens aan Berlijn.

Wat is jouw favoriete tip voor Berlijn?